Leer ons ken deur die boeke wat ons lees! Vandeesmaand gesels ons met Rose Richards, hoof van die Skryflab. Sy hou van boeke wat iets onverwags en uniek in hulle het. Lees gerus verder om te hoor watter boeke by haar aanklank gevind het onlangs.
Wat is die titel van jou gunstelingboek, of ʼn boek wat jy om die een of ander rede as onvergeetlik ervaar het.
Hierdie boek het onlangs ʼn indruk op my gemaak: The Five: The Untold Lives of Women Killed by Jack the Ripper deur Hallie Rubenhold.
Hoekom het hierdie boek jou só beïndruk?
Ek vind misdaad in die werklike lewe fassinerend, veral wat betref die patrone in afwykende gedrag en viktimologie. Ek is ook opgewonde oor nuwe rigtings in misdaadondersoek, en ek hou van die manier waarop ondersoeke van misdaadtonele dikwels ʼn sterk ooreenkoms toon met navorsingsmetodologie. Op die oomblik volg ek verskeie podsenders, vloggers en dokumentêre reekse oor hierdie onderwerp. Ek vind die huidige gebruik van genetiese familiekunde om uitsluitsel oor onafgehandelde sake te verkry, veral bevredigend. Min dinge is so genotvol as om ʼn foto van ʼn verbysterde bejaarde misdadiger te sien wat in hegtenis geneem is vir ʼn misdaad waarmee hy gedink het hy het dekades gelede weggekom. (Kyk na Michelle McNamara se I’ll be Gone in the Dark vir insae in die saak van die Golden State Killer wat ná vier dekades opgelos is.)
Rubenhold se boek is ʼn noukeurig nagevorsde studie van vyf van die slagoffers van een van die bekendste reeksmoordenaars ter wêreld. Hierdie arm en feitlik ongeletterde vroue was randfigure in die samelewing en was tot en met Rubenhold se boek slegs as slagoffers bekend. Rubenhold het egter daarin geslaag om op die spoor van hul lewens te kom en haar soektog het selfs foto’s aan die lig gebring – nie van hulle erg vernielde oorskot nie, maar van hulle troues, van hulle saam met hulle kinders en saam met hulle ouers. Sy stel hulle aan die leser voor as werklike mense, en nie bloot as slagoffers nie. Sy staan nie stil by hulle dood nie en maak skaars melding van die monster wat hulle vermoor het. Op dié manier herstel sy hulle waardigheid en beeld hulle uit as taai, veerkragtig en vindingryk, ten spyte van hulle uitdagende omstandighede. Sy wys ook dat hulle verhale nie so eenvoudig is as wat daar soms te kenne gegee word nie en dat hulle in die finale ontleding soveel meer was as hulle omstandighede en hulle tragiese dood.
Wie is jou gunstelingouteur? Hoe só?
Ek het nie net een gunstelingouteur nie – dis te moeilik om te kies. Ek hou van boeke met iets onverwags of uniek in hulle, hetsy ʼn speelsheid of ʼn diepsinnigheid. Kleintyd was Tove Jansson een van my gunstelingouteurs. Ek was gek oor haar Moomintroll-reeks, wat nog meer bekoorlik gemaak is deur haar illustrasies van die wêreld van Moomintroll, sy familie en vriende. Sy het my weggevoer na ʼn vreemde wêreld met vreemde diere en plante waar ek op ʼn eienaardige manier heeltemal tuis gevoel het. (Groot was my verbasing toe ek jare later uitvind dat een van my beste maats hulle as angswekkend en verontrustend ervaar het.) Ek het hulle altyd baie geniet. In die Moomintroll-huis is almal gelyk, selfs al is jy baie groot of baie klein. Trouens, die kleinstes is gewoonlik die kwaaiste. Nie een van hulle is ʼn mens nie, al lyk party soos mense, en almal hiberneer in die winter. Sommige lede van die huishouding gaan op lang uitstappies, maar hulle keer altyd weer terug. Almal het avonture en daar is altyd die somer om na uit te sien.
Tove Jansson se Moomins. Photo: © Moomin Characters ™
Wat lees jy op die oomblik?
Ek het pas begin met The Ghost Map: A Street, a City, an Epidemic and the Hidden Power of Urban Networks deur Steven Johnson. Dit handel oor die cholera-epidemie van 1854 in Londen. Dié epidemie was ʼn draaipunt, nie slegs weens die hewigheid daarvan nie, maar ook oor hoe mense met verskillende vaardighede saamgewerk het om maniere te vind om dit te stuit.
Verkies jy dit om “regte” gedrukte boeke te lees, of lees jy eerder boeke op ʼn Kindle of ʼn ander elektroniese platform? Wat is die rede vir jou voorkeur?
Ek lees albei. Kindle is baie gerieflik omdat ʼn mens hope boeke orals heen kan saamneem, maar fisiese boeke is meer tasbaar en visueel aantreklik, dus is dit is dit vir my makliker om hulle outeurs en titels te onthou. Ek hou daarvan om my boeke in my boekrakke te kan sien – dis soos om ou vriende te sien. Elkeen bevat ʼn stel herinneringe of verteenwoordig ʼn sekere punt in my lewe.
Watter boek het jy al meer as een keer gelees? Vertel ons hoekom?
Sherlock Holmes-stories
Lord of the Rings
Moomintroll-boeke
Jonathan Kellerman novels
Hulle spreek tot my op ʼn emosionele vlak en soms hou ek eenvoudig van die manier waarop die outeurs die verhaal vertel.
Wie is jou gunsteling- literêre karakter?
Ek het nie net een nie. Sherlock Holmes, Gandalf, Little My.
Het jy dalk ʼn lewensles by ʼn boek of ʼn karakter uit ʼn boek geleer wat jy met ons wil deel, as jy dit nog nie in een van jou ander antwoorde genoem het nie?
Gewone mense wat alledaagse dinge doen, kan help om groot veranderings te weeg te bring (Lord of the Rings).
Logika is belangrik, maar word nie na waarde geag nie (Sherlock Holmes).
Weetgierigheid en passie kan ʼn mens red (Moomintroll).”
Watter boek of boeke kan jy by jou vriende, studente en enige iemand anders aanbeveel?
Ek het eens op ʼn tyd in ʼn boekwinkel gewerk. Boeke moet pas by die mense by wie jy hulle aanbeveel. Ek weet dat my smaak nogal idiosinkraties en dikwels makaber is, en daarom beveel ek nie sommer boeke aan nie. Ek het egter onlangs Susannah Clarke se Piranesi gelees. Dié boek is genotvol, verbeeldingryk en van begin tot einde heeltemal verrassend. Sy skryf oor towerkuns wat ons wêreld binnedring en die uitwerking daarvan.
