Die vierde internasionale kongres oor tolking en vertaling in ʼn nie-professionele hoedanigheid, oftewel NPIT4, (4th International Conference on Non-Professional Interpreting and Translation) is vir die heel eerste keer hierdie jaar op Suid-Afrikaanse bodem gehou. Die kongres is van 22 tot 24 Mei by die Stellenbosse Instituut vir Gevorderde Studie (STIAS) aangebied. Die eerste amptelike kongres van die Vereniging vir Vertaalstudies in Afrika (ATSA – Association for Translation Studies in Africa) is daarna, op 25 en 26 Mei, ook by STIAS aangebied, en op hierdie manier kon ʼn mens dus vir ʼn volle week diep in vertaalstudies en verwante vakgebiede induik – hier in Stellenbosch, maar in internasionale geselskap.
Verskeie tipes bemiddeling vind plaas in gemeenskappe waarin daar verskillende tale gepraat word. NPIT4 se tema was om “’n balans te vind tussen noodsaaklike vaardighede en beskikbare hulpbronne vir nie-professionele tolking en vertaling”. Die organiseerders gee wel toe dat die benaming ‘nie-professioneel’ ietwat vaag is en dikwels vervang kan word met ‘ad hoc”, ‘vrywillig’, ‘informeel’ en ‘gedeeltelik opgelei’. Met drie referate het die Taalsentrum fluks aan die gesprek by die kongres deelgeneem.
Dr Kim Wallmach (Direkteur van die Taalsentrum) en Petri du Toit (ʼn afgestudeerde nagraadse student van dr Wallmach en televisietolk) het die Taalsentrum se aanbod ingelui met ʼn referaat getitel ‘Framing South African Sign Language (SASL) interpreting: Pictorial representations of SASL interpreters from 1994 to 2018’. Daarop het ʼn tweede referaat gevolg oor hul navorsing oor samewerking tussen Dowe en horende tolke, naamlik ‘Camera rolling … and … action!: What collaboration holds for Deaf and hearing interpreters on set’. Carmen Brewis en Risha Lötter, twee opvoedkundige tolke by die Taalsentrum, het die Sentrum se drietal afgesluit met eerstehandse insigte oor opvoedkundige tolking in hul referaat getitel ‘Towards more effective facilitation of interpreter-mediated university classrooms – a critical reexamination of ‘role’’.
Die drie dae is gekenmerk deur ʼn atmosfeer van gedeelde kennis en nuwe insigte – tydens die referate self én tydens informele gesprekke tussen-in. Kommunikasiekundiges van reg oor die wêreld het graag hul kennis, insig en ervaring gedeel. Een kollega is veral getref deur die groot behoefte aan tolke en vertalers in Afrika. Nog een het gesê dat sy die programrede oor die neurowetenskap en vertaling deur Prof Maria Tymoczko, ʼn vooraanstaande kundige in vertaalstudies, terdeë geniet het. Vir ʼn derde kollega was dit interessant om ʼn verandering in die kongresgangerprofiel waar te neem – professionele konferensietolkopleiers wat voorheen konferensietolkingnavorsing gedoen het, het nou begin om hul navorsing ook op dialoog of openbare tolkdienste toe te pas.
